تیم برتون : فیلم‌ها برای من یک روش درمانی گران‌قیمت‌اند

چشم انداز ها ارزش جنگیدن را دارند؛ چرا زندگیمان را صرف رویاهای شخصی دیگر کنیم؟

تیم برتون

مقدمه

در اینجا قراره به معرفی تیم برتون، آثار و فعالیت‌های این شخص در زمینه هنر فیلم و انیمیشن، بعلاوه‌ی چگونگی اثبات علاقه شخصی‌اش به جامعه هنری بپردازیم. این مقاله تشکیل شده از عناوین نوشته شده در ادامه متن و ممکنه هر بخش اون مختص یکسری افراد باشه، ولی پیشنهاد نویسنده به مخاطب، دنبال‌کردن روند معرفی این شخصیت به صورت دقیق همراه با مقاله است.

1. مختصری از زندگی و بیوگرافی

2. هنر شخصی و آثار

3. شروع فعالیت‌های هنری

4. ورود به دنیای دیزنی

5. کارگردانی و عرصه فیلم

6. 1990 تا 2010

7. برتون 2010 به بعد

8. آخرین آثار ( بخش پایانی مقاله )

زندگی شخصی و بیوگرافی

تیموتی والتر برتون (Timothy Walter Burton) یا به اختصار تیم برتون متولد 25 اوت 1958 (63 ساله) با ملیت آمریکایی در بربنک (Burbank) کالیفرنیا است. دلیل معروفیت تیم در بین بقیه هنرمندان عرصه فیلم و انیمیشن، دیدگاه متفاوت و سبک شخصی‌اش است؛ به همین دلیل از این هنرمند، آثار به یادماندنی و خاص زیادی در ذهن‌ها به جامانده.
اما این تفاوت‌ها به همین دو کلمه فیلم و انیمیشن ختم نمیشه؛ چرا که تیم در زمینه‌های طراحی کاراکتر و نقاشی هم با استایل شخصی خودش پیش میره و حرف‌های زیادی در این زمینه برای گفتن داره.

همچنین تیم برتون در کارنامه خود نامزدی جوایز اسکار و گلدن گلوب رو هم داره که جلوتر به توضیح موردی و دقیق اونا می‌پردازیم.

"ویدیویی از مصاحبه با تیم برتون به زبان انگلیسی در سال 1996"

هنر و آثار

تیم برتون علاوه بر طراحی و نقاشی، شاعر و نویسنده‌ی برجسته و مطرحی هم هست و از معروف‌ترین آثار او در این زمینه میشه به کتاب شعر "مرگ غم‌انگیز پسر صدفی و قصه های دیگر" (The Melancholy Death of Oyster Boy & Other Stories) که در سال 1977 به چاپ رسیده اشاره کرد.

"نمایشگاه آثار تیم برتون (جمهوری چک)"

در سال 2009 کتابی از تیم برتون تحت عنوان "هنر تیم برتون" (The Art of Tim Burton) 
منتشر شد که در اون بیشتر طراحی‌ها، عکس‌ها و توضیحاتی درمورد فیلم‌های ساخته شده این هنرمند دیده میشه.
ویدیو نمایش صفحه به صفحه این کتاب رو می‌تونید از اینجا در یوتیوب تماشا کنید.

برتون با فیلم‌های عجیبی مثل: 

"Beetlejuice"
"Edward Scissorhands"
"The Nightmare Before Christmas"
"Ed Wood"
"Sleepy Hollow"
"Corpse Bride"
"Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street"
"Nine (9)"
"Dark Shadows" 

و موفقیت‌هایی نظیر:

"Planet of the Apes"
"Pee-wee's Big Adventure"
"Batman"
"Batman Returns"
"Batman Forever"
"Charlie and the Chocolate Factory"
"Alice in Wonderland "
"Frankenweenie"
"James and the Giant Peach"
"Stalk of the Celery Monster"
"Dumbo"

به جامعه هنرمندان شناخته می‌شود.

برتون و جانی‌ دپ

تیم برتون اغلب با تعداد خاصی از بازیگران و هنرمندان همکاری می‌کند؛ معروفترین شخصیتی که بیشترین همکاری را با تیم برتون داشته و به نحوی معروفیت خودش رو مدیون برتونه، جانی‌ دپ نام داره.

بعد از اولین همکاری این دو شخص در فیلم "ادوارد دست قیچی" دوستی صمیمی بینشان شکل گرفت و پس از این فیلم جانی‌ دپ در 8 فیلم دیگر با تیم برتون همکاری کرد.
ولی ارتباط صمیمی و دوستانه این دو شخص به روابط کاری ختم نمیشه، و کار تا جایی پیش رفته که جانی دپ پدرخواندگی رسمی فرزندان تیم برتون را برعهده داشته.

تیم برتون و ورود به دنیای هنر

تیم در کودکی، بچه‌ای درونگرا بود و همچنین علاقه شدیدی به نقاشی و سینما رفتن داشت. همونطور که میشه پیش‌بینی کرد علاقه او به ژانر وحشت و ترس بسیار زیاد بود و از دیدن فیلم‌هایی نظیر "فرانکشتاین" و "گودزیلا" لذت می‌برد.
این دو اثر محصولات شرکت Hammer هستند و متأسفانه درمورد این شرکت اطلاعات زیادی وجود نداره.

همچنین علاقه شدید تیموتی به آثار نویسنده بزرگ "Edgar Allan Poe" باعث تاثیرپذیری زیاد در هنر خودش شد.

از آثار معروف "ادگار الن پو" میشه به:

"سوسک طلایی"،"گربه سیاه"، "داستانهای عجیب و غریب" و "نقاب مرگ سرخ" که از نوشته‌های فاخر زمان خود به شمار می‌رفتند اشاره کرد.

شروع فعالیت در حوزه‌های هنری

تیم در کودکی در حیاط خانه‌شان روی فیلم‌های 8 میلی‌متری سیاه و سفید به روش "Stop Motion" انیمیشن‌سازی رو دنبال می‌کرد. 
یکی از برترین فیلم‌های همان دوران که حدود 13 سالگی‌اش بود "The Island of Doctor Agor" است.
نکته دیگه‌ای که درمورد تیم برتون وجود داشته این بود که وضعیت تحصیلی‌اش در دبیرستان تعریفی نداشت و به جای تمرکز روی تحصیل، به تولید فیلم‌های مورد علاقه‌اش ادامه داد. 

اما شروع معروفیت تیم از زمانی بود که پوسترش در مسابقه‌ای با عنوان "زباله نریختن" برنده شد و طرح اون پوستر روی کامیون‌های زباله چاپ و مورد استفاده قرار گرفت.

کمی قبل‌تر میشه زمانی رو یادآوری کرد که برتون از هنرش برای ترسیم طرح‌های تزئینی و شکلک‌های کارتونی روی شیشه‌های خونه‌های اطرافشان برای عید کریسمس و بدست آوردن درآمد از همین کار، استفاده می‌کرد و به نوعی میشه گفت اولین پروژه‌های کوچک اون از همین پنجره ها استارت خورد.
 

"مصاحبه با تیم برتون درمورد هنر، دلایل و چگونگی خلق آثارش"

شروع همکاری با دیزنی (سالهای 1980 تا 1990)

تیم برتون در سن 18 سالگی از مؤسسه‌های هنری کالیفرنیا فارغ التحصیل شد که همه آنها تحت نظر استدیو والت دیزنی بودند و از آنجایی که این استودیوها ساخته شده همین کمپانی بودند بعد از تحصیل، به مجموعه دیزنی اضافه شد و همکاری خود را با این استدیو شروع کرد.
از نمونه‌های همکاری تیموتی با کمپانی دیزنی در جایگاه انیماتور میشه به انیمیشن‌های "The Fox and the Hound 1981" و "The Black Cauldron" اشاره کرد.

در سال 1982 همزمان با کار در دیزنی اولین انیمیشن کوتاهش را به نام "Vincent" ساخت.
پروژه بعدی تیم برتون "Hansel and Gretel" بود که برای شبکه دیزنی ساخته شد و بعد از اون فیلم کوتاهی با عنوان"Frankenweenie" را در دستور کارش قرار داد که برگرفته از (فرانکشتاین) بود و داستانش درمورد پسری است که بعد از مرگ سگش سعی در زنده کردن دوباره او دارد. 

بعد از این ساخته، تیم برتون به درخواست خودش از دیزنی جدا شد. چراکه سبک شخصی او با استانداردهای دیزنی مطابقت نداشت و اون میخواست سبک خودش رو به دنیا ارائه کنه، که بعدها در این کار بسیار هم موفق شد.

به وقت کارگردانی

کمی بعد از ساخت فرنکن وینی، بازیگری به نام (Paul Reubens) کار او را دید و تیم را برای فیلم "ماجرای بزرگ پی.وی‌ز" بعنوان کارگردان انتخاب کرد. نکته جالب درمورد این فیلم این است که بودجه ساخت این فیلم در سال 1985 ، 7 میلیون دلار بود و فقط بیش از 40 هزار دلار فروش رفت.

وقتی که بتمن را ساختم اولین فیلم از روی کتاب‌ها به شکل ابرقهرمانانه ساخته شد و حالا که همه به دنبال ساخت فیلم‌هایی در این سبک هستند، فکر می‌کنند مسئول این تغییر و تحول من هستم.

نقطه‌ای مهم در زندگی هنری برتون

یکی از بازه‌های مهم در زندگی هنری تیم برتون، زمان فیلم "Batman" بود که او دوران ساخت این فیلم را بدترین دوران زندگی‌اش نام گذاری کرده. دلیل این نوع نامگذاری مشکلاتی بود که با بازیگران، و علی‌الخصوص بازیگر نقش اصلی که بتمن بود داشت و این مشکل انتخاب بازیگر بود.
علی‌رغم موفقیت او در این فیلم، انتخاب بازیگر بتمن با 5000 نامه اعتراض آمیز ارسال شده به دفتر او مواجه شد چرا که نظر او درمورد انتخاب یک بازیگر قوی هیکل، درشت و بلند قامت با نظر بقیه در تضاد بود.

بتمن که الهام گرفته شده از کمیک‌بوک‌های این اثر است، تقریبا اولین فیلم ابرقهرمانانه به شمار می‌رود و تیم دراین‌باره می‌گوید:
وقتی که بتمن را ساختم اولین فیلم از روی کتاب‌ها به شکل ابرقهرمانانه ساخته شد و حالا که همه به دنبال ساخت فیلم‌هایی در این سبک هستند، فکر می‌کنند مسئول این تغییر و تحول من هستم.

"تحلیل و برسی سینمایی Batman ساخته Tim Burton"

1990 الی 2010

ادوارد دست قیچی که شروع همکاری با جانی دپ بود در قالب جهانی، تفاوت زاویه دید برتون را به همکارانش نشان داد و همونطور که گفته شد بعد از این فیلم جانی دپ در همه آثار برتون حضور پیدا کرد.

کابوس قبل از کریسمس که در حین ساخت "بازگشت بتمن" شروع شد، معروفیتی بزرگ برای تیموتی به شمار می‌رود چراکه بیشتر طرفداران او، برتون را با این کار می‌شناسند. 
اما نکته جالب درباره این اثر این است که تیم در این پروژه به علت مشغله کاری در ساخت بازگشت بتمن، تنها در جایگاه نویسنده و تهیه کننده، نقش ایفا کرده و کارگردانی این اثر فاخر بر عهده (Henry Selick) بوده است. همیشه از "کابوس قبل از کریسمس" بعنوان یکی از موفق‌ترین آثار استاپ موشن تیم برتون یاد می‌شود.

2000 تا 2010

برای پرداختن بیشتر به انیمیشن‌های مهم‌تر تیم برتون از آثاری مانند: "Cabin Boy"، "اد وود"، "سیاره میمون‌ها"، "چارلی و کارخانه شکلات سازی" و "Big Fish" می‌گذریم تا به موفقیتی دیگر به نام "عروس مرده" برسیم.
این انیمیشن موزیکال به کارگردانی شخص تیم برتون در سال 2005 به روش استاپ موشن ساخته و جزو دیگر انیمیشن‌های معروف برتون است؛ همچنین این پروژه، باری دیگر فضای شخصی تاریک و تضاد آن با دنیاهای رنگارنگ و فانتزی دیگر را به رخ جهانیان کشید. فروش 117 میلیون دلاری این فیلم یکی دیگر از موفقیت‌های ساخت آن بوده است.

برتون 2010 به بعد...

از "Bones"، "سوئینی تاد آرایشگر شیطانی خیابان فلیت"، و "سایه‌های تاریک" گذر می‌کنیم تا این‌بار در سال 2010 به سراغ فیلم "آلیس در سرزمین عجایب" برویم که از دیگر نقاط عطف بزرگ زندگی هنری تیم به شمار می‌آید چراکه یک موفقیت تمام عیار برای او بوده است.

این فیلمِ تلفیقی با انیمیشن، ماجراهای 13 سال بعد از داستان اصلی که نوشته (Charles Lutwidge Dodgson) یا با نام مستعار (Lewis Carroll) است را در دوره ویکتوریا به تصویر می‌کشد.

بودجه ساخت این اثر 200 میلیون دلار بوده و با فروش 1 میلیاردی که تقریبا پنج برابر هزینه‌های ساخت آن بوده عنوان دومین فیلم پروفروش سال2010 و یازدهمین فیلم پرفروش تاریخ سینما را از آن خود کرده. 

این فیلم برنده دو جایزه اسکار، بهترین کارگردانی هنری و بهترین مدل لباس بوده و علاوه بر آن نامزد دو جایزه گلدن گلوب برای بهترین بازیگری (جانی دپ) و (Danny Elfman) و بهترین آهنگسازی شد.

بعد از "Abraham Lincoln: Vampire Hunter" و "Big Eyes" نوبت به فرنکن وینی دوم که انیمیشنی سه بعدی و بازسازی همان داستان انیمیشن کوتاه در سال 1984 است می‌رسیم. 
این انیمیشن سه‌بعدی سیاه و سفید به تهیه‌کنندگی کارگردانی و نویسندگی شخص برتون، دو برابر بودجه ساختش معادل 81 میلیون دلار فروش داشته و نامزد بهترین جایزه اسکار 2013 شد.

"مصاحبه تیم برتون و جانی دپ (آلیس در سرزمین عجایب)"

اما بعد از اون فیلم‌های تحت عناوین "Alice Through the Looking Glass" و "Miss Peregrine's Home for Peculiar Children" نیز توسط تیم ساخته شدند.

آخرین آثار ( بخش پایانی مقاله )

و اما آخرین ساخته‌‌های تیم برتون تا به امروز، سینمایی به نام دامبو، که در سال 2019 به پخش رسیده و بر اساس انیمیشن دامبو که در سال 1941 ساخته شده بود، بازسازی شده. این اثر که با بودجه 170 میلیون دلار ساخته و 353 میلیون دلار فروش داشته است نیز رقم قابل قبول قبولی را در فروش ارائه می‌کند.
و اما آخرین ساخت این هنرمند که در نقلی از ایشان شایعه شده بعد از این سریال تیم برتون از دنیای هنر و رسانه خداحافظی خواهد کرد، سریال "Wednesday" یا  همان "چهارشنبه" است که به تازگی و در تاریخ 23 نوامبر سال 2022 از سرویس پخش نتفلیکس ارائه و به پخش رسیده و تا به الان امتیاز 8.4 از 10 را از منتقدان در وبسایت IMDB به ثبت رسانده.

این سریال در ژانر ترسناک، کمدی و ماجراجویی ساخته شده و در اصل برپایه داستان سینمایی  "The Addams Family" تولید سال 1991 و همچنین انیمیشن "خانواده آدامز" در سال 2019 ساخته و ارائه شده؛ روایت این سریال درباره دوران رفتن به آکادمی یکی از شخصیت های این خانواده به اسم ونزدی که دختر خانواده هست ارائه شده.

برای حسن ختام این مقاله، جمله‌ای از تیم برتون را برایتان بازگو می‌کنم، امیدوارم این مقاله به جامعه انیمیشن و فیلم کمک کوچکی کرده باشد.

"به عنوان یک هنرمند خوب همیشه به یاد داشته باشید که باید همه چیز را به شکل‌های عجیب و غریب و جدید ببینید "

"Timothy Walter Burton"

نویسنده مقاله: سید محمدعلی معلمی 

ارائه‌ای از وب‌سایت پویانو پیکچرز